ปัญหาสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ

ปัญหาสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ

สาเหตุของปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุ

ปัญหาสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุนั้นมีสาเหตุที่แตกต่างกันออกไป เช่น การใส่ฟันปลอมที่ไม่ถูกวิธีและไม่เหมาะสม กระดูกมีความหนาแน่นและแข็งแรงน้อยลง ภาวะปากแห้ง

1.โรคเหงือกและโรคปริทันต์อักเสบ

โดยมีสาเหตุอันเนื่องมาจากการสะสมของคราบจุลินทรีย์บนตัวฟัน ทำให้เกิดโรคเหงือกอักเสบ และสามารถไปสู่โรคปริทันต์อักเสบ ซึ่งจะทำลายเนื้อเยื่อเหงือกและกระดูกที่รองรับฟันได้ โดยอาการที่พบขึ้นกับความรุนแรงของโรค มีได้ตั้งแต่เหงือกมีสีแดง เลือดออกขณะแปรงฟัน และในรายที่มีความรุนแรงของโรคมาก จะพบเหงือกร่น มีการทำลายของกระดูกรองรับรากฟัน รวมทั้งสามารถพบฟันโยกได้อีกด้วย หากมีการทำลายอย่างมาก จะนำไปสู่การสูญเสียฟันได้

2.ฟันผุในผู้สูงอายุ  

มักพบฟันผุได้มากที่บริเวณคอฟันและรากฟัน เนื่องจากมีการสูญเสียเหงือกและกระดูกรองรับรากฟันโดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่มีภาวะปากแห้งร่วมด้วยจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดฟันผุให้สูงขึ้น ซึ่งหากรอยผุนั้นมีการลุกลามอย่างมาก สามารถนำไปสู่การติดเชื้อในช่องปาก และการสูญเสียฟันได้

3.การสูญเสียฟัน ในผู้สูงอายุ และการดูแลฟันปลอมในผู้สูงอายุ

การสูญเสียฟัน อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ จำเป็นต้องมีการทำฟันปลอมเพื่อทดแทนฟันที่เสียไป บางท่านอาจคิดว่าการใส่ฟันปลอมที่ไม่พอดีเป็นเรื่องเล็กๆ แต่การใส่ฟันปลอมที่ไม่พอดีนั้น จะทำให้เกิดความเจ็บปวดและความรู้สึกไม่สบายในช่องปากได้ ก่อให้เกิดการเสียดสีกับเหงือก ทำให้เกิดอาการเจ็บเวลาใช้งานและอาจพบแผลบริเวณที่ใส่ฟันปลอมได้ ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษา ปัญหาจะรุนแรงขึ้นและอาจส่งผลต่อการรับประทานอาหารในผู้สูงอายุ สำหรับฟันปลอมชนิดถอดได้ที่ใช้งานมานานหลายปี อาจพบว่าฟันปลอมที่เคยพอดีกลับหลวม ซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติของเหงือกและขากรรไกร ซึ่งเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดการไม่พอดีของฟันปลอม จึงต้องมีการสังเกตอยู่เสมอ เพื่อที่จะได้มีการแก้ไข และไม่ก่อให้เกิดปัญหาในช่องปากตามมา นอกจากนี้ฟันปลอมที่เก่าและมีสภาพไม่ดี อาจส่งผลให้เกิดการติดเชื้อราในช่องปากได้อีกด้วย

4.ภาวะปากแห้ง  

เมื่ออายุมากขึ้น อาจส่งผลต่อความสามารถในการผลิตน้ำลาย นอกจากนี้โรคทางระบบบางอย่าง เช่น โรคเบาหวาน หรือยาบางชนิด เช่น ยานอนหลับ ยาขับปัสสาวะ อาจส่งผลข้างเคียงให้เกิดภาวะปากแห้งจากยาได้

5.แผลในช่องปาก  

ผู้สูงอายุเป็นแผลในช่องปาก เกิดได้จากหลายสาเหตุ  อาจเกิดจากการกระทบกระแทกจากฟันปลอมหรืออาหารที่แข็งหรือขอบฟันที่คม หรือเป็นแผลอักเสบในช่องปากที่มีสาเหตุจากภาวะอื่นๆ เช่น แผลร้อนใน แผลติดเชื้อ หรือโรคภูมิคุ้มกันต้านตนเอง เป็นต้น ซึ่งการมีแผลในช่องปาก ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที เนื่องจากแผลเรื้อรังในช่องปากอาจเป็นอาการแสดงของมะเร็งช่องปากได้ สามารถพบได้โดยเฉพาะผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น สูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์ หรือแม้ในผู้ที่ไม่พบปัจจัยเสี่ยงชัดเจน โดยจะมีลักษณะเป็นรอยขาว รอยแดง ก้อนบวมหรือแผลเรื้อรังในช่องปาก ต้องได้รับการวินิจฉัยโดยการตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ

ปัญหาต่างๆ ในช่องปากของผู้สูงอายุ อาจส่งผลกระทบหลายอย่างต่อตัวผู้สูงอายุเองทั้งสภาพร่างกายและจิตใจ ผลกระทบโดยตรง เช่น มีผลกระทบต่อการบดเคี้ยวและการรับประทานอาหาร 

การดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ เพื่อป้องกันปัญหาช่องปาก 

1.แปรงฟันและทำความสะอาดซอกฟันโดยใช้ไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟันเป็นประจำทุกวัน 

2.ควรใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคฟันผุได้  

3.พบทันตแพทย์ตามกำหนดเวลา เพื่อทำความสะอาดและตรวจช่องปาก และควรแจ้งทันตแพทย์ให้ทราบเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของสุขภาพร่างกาย ยาที่รับประทาน และปัญหาภายในช่องปากที่เกิดขึ้น 

4.งดการสูบบุหรี่ 

5.งดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 

6.ดูแลฟันปลอมให้ถูกวิธี ไม่ควรใส่ฟันปลอมตอนนอนและทำความสะอาดฟันปลอมอย่างสม่ำเสมอ

7.สังเกตอาการภายในช่องปากของตนเองเสมอ หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นให้รีบไปพบทันตแพทย์ทันที